Teeltverslag Buckfast Teeltgroep Flevo 2020
Zoals altijd is elk jaar weer anders, de maanden januari, februari en maart waren relatief nat en warm. Best een vroeg voorjaar, vanaf de start van de lente 21 maart, hebben we alleen maar mooi weer gehad. De bijen waren dan ook al mooi op tijd goed actief. Dit was gunstig voor onze volken die de darren voor het bevruchtingsstation moesten gaan leveren. Door deze goede activiteit werd het ingehangen darrenraat vlot belegd, met als gevolg dat er zeer veel darren in de bijenvolken zaten toen het teeltstation open ging voor de eerste ronde.
Als darrenvolken hadden we dit jaar voor de B868(JMK) gekozen. Een dochter van de B20(MM). Deze heeft een heel ander afstamming dan de B11(MM) van het jaar 2019. Het is een “oude” Buckfastlijn met de voor ons zo belangrijke eigenschappen als grote vruchtbaarheid, zwermtraagheid, uitstekende haaldrift en zachtaardig.
We hadden 18 prachtige darrenvolken op het station staan en nog 10 volken bij imkers in de buurt met zusterkoninginnen van de darrenvolken.
Het bevruchtingsstation opende op 30 mei. Alle drie rondes waren vol gereserveerd. De eerste ronde mochten we 203 kastjes ontvangen van vele enthousiaste Buckfast imkers. Er waren nog een paar afzeggingen omdat de teelt niet gelukt was vanwege de koude week waarin overgelarfd moest worden. Maar dat gaf de mogelijkheid een aantal mensen op de reservelijst een plaats te kunnen geven. Heel goed dat telers waarbij de teelt mislukt dat zo snel mogelijk laten weten, dit geeft anderen weer een kans.
De eerste ronde waren de eerste vijf dagen super mooi weer voor de bevruchting. Vaak zag je darren die probeerde de teeltkastjes binnen te dringen, dit lukt natuurlijk niet door het darrenrooster. Daarna twee slechte dagen, en hierna een gemiddelde week met toch wel vier heel goede middagen voor de bevruchting. Al met al waren de resultaten voor de eerste ronde uitstekend. Onze eigen Richard gewoon 100% goed. Het gemiddelde van de terugmeldingen ruim 80% goed.
Ook bij aanvang van de tweede ronde op 13 juni was het mooi zomers weer en dit is zo gebleven tot de 210 kastjes na twee weken weer opgehaald werden. De resultaten waren dan ook weer prima. Onze Richard weer 100% goed. Gemiddelde resultaten van de terugmeldingen boven de 80% geslaagde bevruchting.
De derde ronde, die op 27 juni begon, was anders. We mochten ruim 100 kastjes van derden ontvangen en ook hadden we circa 100 kastjes met koninginnen die volgend jaar voor darren moeten zorgen op het teeltstation. De enige dag dat het goed weer was voor de darren om te vliegen was 28 juni. En voor de rest was het fris , nat en winderig. Het gevolg hiervan was,dat de resultaten echt slecht waren. Dit was zelfs het slechtste resultaat in de geschiedenis van ons bevruchtingsstation. Richard nu niets goed. Ook andere zeer ervaren koninginnentelers niets of bijna niets goed. Wel waren er nog uitzonderingen. Eén teler had door omstandigheden vroeg overgelarfd op 7 juni en hij had nog een redelijk resultaat, 75% goed. Ook twee telers van onze groep, die door omstandigheden de kastjes vijf dagen langer moesten laten staan hadden goede resultaten. Geen 100% goed maar wel 75% goed bevrucht. Dit was voor ons een leermoment. We hadden de kastjes een paar dagen langer moeten laten staan. Want op de ophaaldag 11 juli was het voor het eerst weer mooi weer en de dagen er na ook. En dat heeft voor de kastjes die zijn blijven staan het verschil gemaakt. De moraal van dit verhaal: Luister naar de natuur en naar je gevoel.
Uiteindelijk moesten we overnieuw koninginnen telen om genoeg zusters te hebben voor de darrenvolken van volgend jaar. Al met al een jaar met goede en minder goede momenten. Dat hoort er ook bij. Het is een natuurlijk proces wat we aan alle kanten naar onze hand willen zetten, en soms gaat dat vanzelf en soms helemaal niet.
Klaus Fehrenbach heeft ons voorzien van een koningin voor de darrenvolken voor 2021. Wij zijn elke keer erg blij dat we weer zeer goed Buckfast materiaal kunnen krijgen. Ook hier zijn de belangrijke eigenschappen weer in terug te vinden, zeer vruchtbaar, geen zwermdrift, grote haaldrift en zachtaardig. De pedigree: B248(FF) = .18-B586(FF) hbff A558(FF) = .16-B770(FF) hbff B338(FF) = .14-B253(FF) hbff B307(FF) = .12-B497(FF) hbff B50(FF) = .10-B274(FF) hbff B104(FF) etc.
Met het reserveringssysteem dat we nu twee jaar hanteren gaan we ook in 2021 door. Voor imkers die in 2020 zijn geweest, kunnen vanaf 1 februari 2021 reserveren voor hetzelfde aantal koninginnen en dezelfde periode als in 2020. Maximaal 10 koninginnen per imker. Voor de overgebleven plaatsen, dit wordt via de website bekend gemaakt, reserveren vanaf 1 maart 2021. Reserveringen bevestigen vlak voor het moment dat er overgelarfd moet worden. We krijgen daar positieve reacties op. Voor ons geeft dit ook meer zekerheid dat alle gereserveerde plaatsen ook gebruikt worden. Hierdoor kunnen reserveringen op de reservelijst vaak worden gehonoreerd. Afgelopen jaar zijn bijna alle reserveringen op de reserve lijst toch nog op het bevruchtingsstation geweest. Allemaal dankzij goede communicatie als het wat tegen zit.
De VSH teelt
Al enige jaren werken wij in nauwe samenwerking met Arista Bee Research aan de teelt van varroa resistente Buckfastbijen. In die eerste jaren bestond de teeltmethode uit koninginnen telen, insemineren met het sperma van één dar, hiermee een volkje kweken, deze besmetten met tenminste 100 mijten en dan na enige tijd in het gesloten broed de mijten tellen die zich niet voortplanten. Dit is een arbeidsintensieve werkwijze die ook nogal wat imker ervaring vereist.
In 2020 hebben we besloten onze werkwijze sterk te wijzigen. Het bestaat eruit dat we koninginnen insemineren met het sperma van meerdere vsh darren en met deze koninginnen volkjes kweken. Deze koninginnen kunnen ook op grotere volken gezet worden omdat we niet bang hoeven te zijn dat ze snel “leeg gelegd” zijn. We kunnen ze ook beter op andere, belangrijke Buckfast eigenschappen selecteren. In juni hebben we 60 koninginnen op deze manier geïnsemineerd. Wij hebben hiervoor van Arista 2 verschillende darrenlijnen gekregen waardoor we samen met ons eigen vsh materiaal 5 verschillende kruisingen konden maken. Voor de duidelijkheid, de volkjes worden niet meer behandeld tegen varroamijten, na de winter zien we welke overleven.
In augustus hebben we van de volkjes een bijenmonster genomen en deze met de zeepsop methode uitgespoeld en de mijten geteld. Hierna wordt het percentage berekend van aantal mijten op het aantal bijen. In augustus varieerde de besmettingen tussen 0% en 3,5%. De volkjes verschilden natuurlijk bij aanvang in juni al van het aantal mijten dat erin zaten.
In oktober hebben we weer een monster genomen en de mijten geteld. De verschillen waren nu veel groter, tussen 0% en 36%. Drie volkjes hadden een besmetting lager dan 0,5%, toevallig zijn het drie verschillende kruisingen. Ook zijn er enkele volkjes die qua percentage dezelfde besmetting hadden.
In 2021 gaan we op deze manier verder met de teelt en wellicht kunnen we in 2022 of 2023 voor het eerst een vsh darrenlijn op Flevo inzetten.
Tot ziens bij Buckfast Teeltgroep Flevo.
Nico Florissen en Martin Klein